Zasady doboru urządzeń zabezpieczających w instalacjach elektrycznych

Prawidłowy dobór i montaż przewodów zapobiegający ich przegrzaniu oraz prawidłowy dobór urządzeń zabezpieczających, zapewniają niezawodność pracy instalacji elektrycznych oraz jej bezpieczeństwo pożarowe i porażeniowePrzepływ prądów przekraczających obciążalność prądową przewodów lub większych niż prąd znamionowy odbiorników i urządzeń elektrycznych powoduje zwiększenie temperatury żył przewo-dów i uzwojeń urządzeń elektrycznych, co z kolei powoduje przyspieszone starzenie się izolacji, a niekiedy może być przyczyną jej zniszczenia, powstania pożaru lub wybuchu. Z tych względów przewody i kable oraz różnorodne urządzenia elektroenergetyczne i układy zasilania powinny mieć skuteczne zabezpieczenia przeciw przetężeniowe, powodujące samoczynne wyłączenie zasilania w przypadku zwarć i przeciążeń oraz przy nieprawidłowej pracy urządzeń zapewniających właściwe warunki chłodzenia. Przypadki, w których nie można lub nie należy instalować zabezpieczeń są wyjątkowe.
Zabrania się zabezpieczać:
- przewody uziemień ochronnych i roboczych,
- przewody ochronne PE i ochronno-neutralne PEN,
- przewody instalacji odgromowych.
Można nie stosować zabezpieczeń nadprądowych przewodów neutralnych linii jedno- lub trójfazowej, jeżeli przekrój przewodu N jest równy przekrojowi przewodów fazowych lub linia trójfazowa stale obciążona jest równomiernie (symetrycznie). Zabezpieczenia przeciążeniowe odbiorników mogą być umieszczane w dowolnym miejscu pomiędzy źródłem zasilania a odbiornikiem. Zabezpieczenia zainstalowane na początku obwodu chronią zarówno odbiorniki jak i przewody zasilające przed skutkami przeciążeń. Urządzenia przetężeniowe w obwodach trójfazowych powinny być instalowane we wszystkich trzech fazach. Jedynie w sieciach o izolowanym punkcie neutralnym transformatorów zasilających (sieci typu IT), zabezpieczenia przeciążeniowe mogą być umieszczane tylko w dwóch fazach. W układach prądu stałego zabezpieczenia zwarciowe należy instalować w obydwu biegunach lub tylko w jednym, jeżeli ten drugi jest uziemiony. Zabezpieczenia przed skutkami prądów przetężeniowych mogą być wykonane przy zastosowaniu:

- jednego urządzenia zabezpieczającego zarówno przed skutkami zwarć i przeciążeń;
- dwóch różnych urządzeń, z których jedno zabezpiecza przed skutkami zwarć, a drugie przed skutkami przeciążeń.
Charakterystyki czasowo-prądowe bezpieczników, wyzwalaczy i przekaźników termicznych oraz elektromagnetycznych łączników samoczynnych stanowiących zabezpieczenia przeciw przetężeniowe powinny być odpowiednie do występujących prądów roboczych i zwarciowych.
Dobór urządzeń zabezpieczających i sterujących odbiorniki energii elektrycznej powinien uwzględniać:

- bezpieczeństwo obsługi,
- ochronę urządzeń i środowiska
- niezawodność działania
- konieczność zapewnienia właściwej kolejności załączeń poszczególnych urządzeń zgodnie z procesem produkcyjnym.

Zawsze należy stosować odpowiednie zabezpieczenia przed skutkami zwarć i przeciążeń.